Lắp thang máy khiến hoá đơn điện tăng vọt? Đây là những nỗi lo của các gia đình đang cân nhắc lắp đặt phương tiện di chuyển tiện lợi này. Đây không phải là một nỗi lo lắng sai lầm, mà chúng có căn cứ, vì thang máy hoạt động thường xuyên. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy: với công nghệ hiện đại, thang máy tiết kiệm điện hoàn toàn khả thi và ngày càng phổ biến trong các công trình dân dụng.

Vậy thang máy hoạt động thế nào để tiết kiệm điện? Những công nghệ nào đang được các hãng lớn từ Nhật Bản áp dụng? Và người dùng nên lưu ý điều gì để tối ưu hiệu quả sử dụng? Tất cả sẽ được Sanyo Yusoki giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Thang máy tiêu thụ điện như thế nào? – Cơ chế hoạt động cần hiểu đúng

Để đánh giá đúng mức tiêu thụ điện của thang máy, chúng ta cần hiểu cơ chế hoạt động của nó – cụ thể là thang máy tiêu hao điện ở những bộ phận nào, khi nào và với cường độ ra sao.

1.1. Nguồn tiêu hao điện chính của thang máy

Thang máy tiêu thụ điện năng qua 3 thành phần chính:

 

• Động cơ kéo: Là bộ phận sử dụng nhiều điện nhất. Khi thang vận hành (lên/xuống), động cơ kéo sẽ hoạt động để truyền lực qua hệ thống cáp và puly.
• Hệ thống điều khiển: Tủ điều khiển điện tử và bảng gọi tầng tiêu tốn một lượng điện nhỏ, duy trì liên tục trong chế độ chờ.
• Thiết bị phụ trợ: Đèn chiếu sáng cabin, quạt thông gió, cảm biến cửa… có thể tiêu hao điện liên tục nếu không có tính năng tắt tự động.

1.2. Thang máy không dùng điện mọi lúc

Một quan niệm sai lầm phổ biến là thang máy tiêu thụ điện liên tục như điều hòa hay tủ lạnh. Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn khác – và hiểu đúng điều này sẽ giúp bạn yên tâm hơn nhiều khi cân nhắc lắp đặt.

Một hiểu lầm phổ biến là thang máy “luôn tiêu tốn điện”, nhưng thực tế là:

• Chỉ khi thang di chuyển thì động cơ mới hoạt động mạnh.
• Khi thang đứng yên, hệ thống gần như chỉ duy trì chế độ chờ – lượng điện tiêu hao thấp, chủ yếu từ bảng điều khiển và đèn cabin (nếu không có chế độ tắt tự động).
  

➡️ Trung bình, một thang máy gia đình 3–5 điểm dừng, sử dụng khoảng 30–40 lần/ngày, tiêu thụ điện năng khoảng 150–250 kWh/tháng – tương đương với một chiếc điều hòa 1HP dùng 6–8 giờ/ngày.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến lượng điện tiêu thụ của thang máy

Không phải mọi chiếc thang máy đều “ngốn” điện như nhau. Có những yếu tố mang tính kỹ thuật – lẫn hành vi người dùng – tác động trực tiếp đến tổng điện năng tiêu thụ mỗi tháng.

2.1. Tải trọng thang máy

Đây là yếu tố cơ bản nhưng thường bị đánh giá thấp. Việc chọn sai tải trọng có thể dẫn đến cả tiêu hao điện năng không cần thiết và chi phí đầu tư bị đội lên.

Tải trọng càng lớn → động cơ càng mạnh → tiêu thụ điện càng cao.

Với nhà ở dưới 5 tầng, tải trọng lý tưởng là từ 300–450kg (tương đương 4–6 người). Lắp đặt thang quá lớn không chỉ tốn điện mà còn tăng chi phí đầu tư ban đầu.

2.2. Số lần sử dụng mỗi ngày

Giống như bất kỳ thiết bị nào, càng sử dụng nhiều thì càng tiêu hao điện. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của thang máy là mức tiêu hao tăng theo tần suất và cả cách sử dụng.

Thang sử dụng 10 lần/ngày sẽ tiêu tốn điện khác hẳn thang dùng 40–50 lần. Với gia đình 3–5 người, nhu cầu thường dao động từ 20–35 lần/ngày.

2.3. Công nghệ truyền động và điều khiển

Đây là trái tim công nghệ quyết định thang máy của bạn có “ăn điện” hay không. Các công nghệ hiện đại giúp kiểm soát mô-tơ hiệu quả hơn, từ đó tiết kiệm đáng kể điện năng.

Đây là yếu tố quan trọng nhất để quyết định thang máy có tiết kiệm điện hay không, đặc biệt là với các dòng có biến tần VVVF và hệ thống điều khiển thông minh.

2.4. Hệ thống đèn, quạt cabin

Thang máy cũ dùng đèn huỳnh quang và không có chế độ tắt → tiêu tốn 24/24. Các dòng thang mới đã dùng đèn LED và cảm biến hồng ngoại để tắt tự động sau 2–3 phút không sử dụng.

2.5. Bảo trì và độ “lão hóa” thiết bị

Hệ thống lâu ngày không được bảo trì thường tiêu hao điện nhiều hơn do:

• Hệ số ma sát tăng.
• Mô-tơ hoạt động quá tải.
• Linh kiện giảm hiệu suất.

3. 30% thang máy tiết kiệm điện nhờ giải pháp công nghệ này

Trong hơn 10 năm trở lại đây, thế giới thang máy hiện đại, việc tiết kiệm điện không còn chỉ là một lựa chọn – mà là một tiêu chuẩn thiết kế. Các nhà sản xuất, đặc biệt là từ Nhật Bản, đã liên tục cải tiến hệ thống truyền động, điều khiển và chiếu sáng để tối ưu hiệu suất năng lượng.

3.1. Biến tần VVVF – Bộ não điều khiển tiết kiệm điện năng

 

Công nghệ biến tần VVVF (Variable Voltage Variable Frequency) hiện nay đã trở thành chuẩn trong các dòng thang máy hiện đại. Đây là hệ thống giúp điều chỉnh điện áp và tần số cung cấp cho động cơ, từ đó kiểm soát tốc độ di chuyển mượt mà, đồng thời tiết kiệm điện hiệu quả.

• Giảm dòng khởi động: Khi thang bắt đầu di chuyển, biến tần giúp khởi động êm ái, hạn chế dòng điện đột ngột vốn gây tiêu hao lớn.
• Điều khiển thông minh: Biến tần điều chỉnh tốc độ theo từng giai đoạn di chuyển – tăng tốc, vận hành ổn định, rồi giảm tốc – giúp tối ưu điện năng theo thời gian thực.
• Tiết kiệm đến 30–40% so với thang truyền thống: Đây là con số được ghi nhận từ các hãng thang máy hàng đầu Nhật Bản trong thử nghiệm thực tế.

“Công nghệ VVVF giống như người tài xế thông minh – biết tăng tốc khi cần, giảm ga khi phải. Điều này giúp tiết kiệm năng lượng đáng kể mà vẫn đảm bảo sự an toàn và thoải mái cho hành khách.” Kỹ sư Nhật cho hay.

3.2. Công nghệ tái tạo năng lượng (Regenerative Drive)

Một số dòng thang máy hiện đại tích hợp hệ thống tái tạo năng lượng – công nghệ thường chỉ thấy ở các tòa nhà cao tầng hoặc dự án cao cấp.

Nguyên lý hoạt động: Khi thang máy đi xuống (có tải trọng nặng) hoặc đi lên (trong điều kiện không tải), mô-tơ hoạt động như một máy phát, tạo ra năng lượng dư thừa. Thay vì bị thất thoát qua điện trở nhiệt, năng lượng này được thu hồi và đưa ngược về lưới điện nội bộ để tái sử dụng cho đèn chiếu sáng, quạt thông gió cabin hoặc các thiết bị khác.

Hiệu quả ghi nhận:

• Giảm 20–30% tổng điện năng tiêu thụ ở các công trình có tần suất vận hành cao.
• Gia tăng tuổi thọ hệ thống nhờ giảm nhiệt năng và lực cản trong quá trình hãm.

“Hệ thống tái tạo năng lượng là một bước tiến không chỉ về mặt kỹ thuật, mà còn về triết lý phát triển bền vững. Đây là điều mà các tập đoàn Nhật Bản rất coi trọng.” — Kỹ sư Nhật phát biểu.

 

3.3. Đèn LED và chế độ tiết kiệm điện thông minh

Các dòng thang máy hiện nay đã thay thế đèn huỳnh quang bằng LED tiết kiệm điện, đồng thời tích hợp bộ cảm biến tự động tắt khi không có người sử dụng. Ngoài cabin, hệ thống chiếu sáng ở các tầng gọi thang cũng được tối ưu bằng cảm biến chuyển động.

• Đèn LED tiết kiệm 80% điện năng so với bóng truyền thống.
• Tuổi thọ cao gấp 5–10 lần, giảm chi phí bảo trì, thay thế.
• Tư duy thiết kế của người Nhật: Luôn tính đến từng chi tiết nhỏ nhất để tránh lãng phí.

4. Cách sử dụng và lựa chọn thang máy tiết kiệm điện hiệu quả

Không chỉ công nghệ, thói quen sử dụng và cách lựa chọn ban đầu cũng ảnh hưởng lớn đến tổng mức tiêu hao điện năng của thang máy gia đình. Nhiều hộ gia đình dù lắp thang máy tiết kiệm vẫn “ngốn điện” vì lựa chọn sai tải trọng hoặc sử dụng sai cách.

4.1. Chọn đúng tải trọng – Không quá thừa, không thiếu

Rất nhiều gia đình lắp thang máy 450–550kg cho nhà ở chỉ có 3–5 người, trong khi nhu cầu thực tế chỉ cần loại 300–350kg. Tải trọng càng lớn, mô-tơ càng phải tiêu thụ nhiều điện hơn mỗi lần vận hành, kể cả khi cabin không chở đủ tải.

Nguyên tắc chọn tải trọng hợp lý:

• Gia đình 2–4 người: nên chọn thang tải trọng 200–300kg (4–5 người).
• Gia đình nhiều thế hệ (6–8 người): chọn thang 350–450kg là tối đa.
• Có xe lăn/người lớn tuổi: ưu tiên loại cabin rộng nhưng vẫn giới hạn tải trọng vừa phải.

4.2. Sử dụng thang máy đúng cách – Nhỏ nhưng tiết kiệm lớn

• Không gọi thang nhiều tầng cùng lúc (dễ khiến thang vận hành nhiều lần không cần thiết).
• Tắt quạt cabin vào ban đêm nếu khu vực mát mẻ hoặc có gió tự nhiên.
• Tận dụng cầu thang bộ cho các tầng gần (ví dụ: từ tầng 1 lên tầng lửng) – vừa tiết kiệm điện, vừa tốt cho sức khỏe.

4.3. Bảo trì định kỳ và chọn đơn vị kỹ thuật uy tín

Một hệ thống thang máy sạch sẽ, bôi trơn đúng chuẩn, kiểm tra mô-tơ định kỳ không chỉ an toàn hơn, mà còn tiết kiệm năng lượng hơn.

Các lỗi như: phanh kẹt nhẹ, đường ray không thẳng, mô-tơ rung… đều khiến điện năng bị thất thoát một cách âm thầm nhưng đáng kể.

Theo khuyến nghị từ kỹ sư Nhật Bản:
“Một hệ thống được bảo trì tốt có thể giảm đến 10% điện tiêu thụ mỗi tháng so với hệ thống vận hành thiếu kiểm soát.”

5. Thang máy có phòng máy tốn điện hơn bao nhiêu so với không có phòng máy?

So với thang máy có phòng máy, thang máy không phòng máy cho hiệu quả tiết kiệm điện năng vượt trội, với mức chênh lệch có thể dao động từ 25% đến 45%. Sự khác biệt chủ yếu đến từ công nghệ động cơ và cơ cấu truyền động bên trong.

Cụ thể, thang máy không phòng máy sử dụng động cơ không hộp số (gearless) – một cải tiến quan trọng giúp giảm tiêu hao năng lượng. Loại động cơ này nhỏ gọn, truyền động trực tiếp và không cần bôi trơn bằng dầu, nên vận hành mượt mà hơn và chỉ tiêu thụ khoảng 1.5 kWh, thấp hơn đáng kể so với các dòng truyền thống.

Ngược lại, thang máy có phòng máy vẫn sử dụng động cơ có hộp số, với kích thước lớn hơn, cần tra dầu định kỳ và có nhiều bộ phận cơ khí tiêu tốn điện hơn. Hệ thống này không chỉ tiêu hao năng lượng cao hơn, mà còn tạo tiếng ồn, rung lắc và phát sinh chi phí bảo trì thường xuyên hơn.

Không chỉ dừng lại ở hiệu quả năng lượng, thang máy không phòng máy còn mang lại trải nghiệm vận hành êm ái, ít rung, ít ồn và thân thiện hơn với môi trường do không sử dụng dầu nhớt. Với tất cả những yếu tố này, có thể khẳng định: thang máy không phòng máy là lựa chọn lý tưởng cho những ai ưu tiên tiết kiệm điện năng và hiệu suất sử dụng lâu dài.

6. Sự thật là: Thang máy nhập khẩu tiết kiệm điện hơn so với thang máy liên doanh

Đây là câu hỏi nhiều người dùng đặt ra khi lựa chọn giữa thang máy nhập khẩu nguyên chiếc và thang máy liên doanh (nội địa lắp ráp trong nước). Xét riêng về khả năng tiết kiệm điện năng, thang máy nhập khẩu – đặc biệt từ các quốc gia có tiêu chuẩn kỹ thuật cao như Nhật Bản, Đức hoặc Hàn Quốc – thường vượt trội hơn nhờ vào công nghệ đồng bộ và tính tối ưu trong thiết kế.

✅ Lý do thang máy nhập khẩu tiết kiệm điện tốt hơn:

• Đồng bộ từ nhà sản xuất: Các hãng lớn như Mitsubishi, Hitachi, Sanyo Lift… sản xuất thang máy theo tiêu chuẩn khắt khe, tích hợp sẵn công nghệ tiết kiệm điện như biến tần VVVF, động cơ không hộp số, hệ thống tái tạo năng lượng và cảm biến thông minh. 
• Chất lượng vật liệu & độ chính xác cao: Linh kiện được kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, giúp thang vận hành êm, ít hao tổn cơ năng và nhiệt năng – từ đó giảm tiêu thụ điện. 
• Thiết kế tối ưu: Cabin, đối trọng và hệ thống truyền động được tính toán kỹ lưỡng để giảm ma sát và tải dư thừa, nhờ đó hiệu suất năng lượng được nâng cao đáng kể. 

Ngược lại, thang máy liên doanh thường sử dụng linh kiện nhập khẩu rời rạc từ nhiều nhà cung cấp, sau đó lắp ráp trong nước. Dù giá thành mềm hơn và thời gian giao hàng nhanh hơn, nhưng việc không đồng bộ có thể khiến hiệu quả tiết kiệm điện bị ảnh hưởng. Ngoài ra, một số model cũ hoặc linh kiện thay thế không chính hãng có thể làm tăng điện năng tiêu thụ sau thời gian sử dụng.

Theo kỹ sư trưởng K. Yamamoto – chuyên gia phát triển hệ thống tiết kiệm năng lượng tại Sanyo Yusoki Nhật Bản:
“Một hệ thống thang máy tốt không chỉ dựa vào thiết bị riêng lẻ, mà còn phụ thuộc vào cách các thành phần phối hợp và tối ưu với nhau. Chính vì thế, thang máy nhập khẩu đồng bộ luôn mang lại hiệu suất năng lượng cao hơn đáng kể so với hệ thống lắp ráp rời rạc.”

 

Sanyo Yusoki: Giải pháp thang máy nhập khẩu hàng đầu Việt Nam

Sanyo Yusoki tự hào là một trong những nhà cung cấp thang máy nhập khẩu Nhật Bản hàng đầu tại Việt Nam, mang đến các giải pháp thang máy thông minh, tiết kiệm điện và thân thiện với môi trường. Với hơn 5 năm kinh nghiệm trong ngành, chúng tôi cam kết cung cấp những sản phẩm thang máy chất lượng cao, ứng dụng công nghệ tiên tiến và được sản xuất đồng bộ từ thương hiệu hàng đầu Sanyo Lift Nhật Bản.

Chúng tôi cung cấp:

• Thang máy nhập khẩu nguyên chiếc với công nghệ tiết kiệm điện như biến tần VVVF, động cơ không hộp số, hệ thống tái tạo năng lượng và nhiều tính năng tiên tiến khác.

• Giải pháp thang máy tùy chỉnh phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng công trình, từ nhà ở dân dụng đến các tòa nhà cao tầng.

• Dịch vụ bảo trì và hỗ trợ kỹ thuật định kỳ, giúp hệ thống thang máy hoạt động ổn định, tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu chi phí vận hành.

Chúng tôi không chỉ cung cấp những sản phẩm thang máy chất lượng mà còn chú trọng đến dịch vụ khách hàng, đảm bảo rằng mỗi khách hàng đều nhận được sự tư vấn tận tâm, giải pháp tối ưu nhất cho nhu cầu sử dụng.

Sanyo Yusoki cam kết mang đến giải pháp thang máy tiết kiệm điện và hiệu quả tối ưu, giúp bạn tiết kiệm chi phí điện năng lâu dài, nâng cao chất lượng cuộc sống và môi trường làm việc. Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và nâng cấp công trình tâm huyết của bạn nhé.

Lời kết

Như vậy, việc lựa chọn thang máy tiết kiệm điện không chỉ phụ thuộc vào việc chọn đúng loại thang máy, mà còn vào những công nghệ và cách sử dụng thông minh. Bằng cách lựa chọn đúng công nghệ và sử dụng thang máy một cách hợp lý, bạn sẽ không chỉ tiết kiệm được chi phí điện năng mà còn góp phần bảo vệ môi trường và tăng cường sự tiện lợi trong sinh hoạt hàng ngày. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích để đưa ra quyết định phù hợp nhất cho nhu cầu của gia đình hay doanh nghiệp của mình.

Tìm hiểu thêm:

Thang máy nhập khẩu Nhật Bản – Giải pháp đẳng cấp cho biệt thự và nhà phố

Tại sao thang máy nhập khẩu lại có giá cao hơn?